Mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng hiện đang là xu hướng được nhiều doanh nghiệp bán lẻ lựa chọn để gia tăng doanh thu và mở rộng sự hiện diện trên thị trường. Vậy mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng có những loại hình và đặc điểm gì nổi bật? Hãy cùng LBC khám phá chi tiết trong bài viết này!
1. Mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng là gì?
Mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng là phương thức phân bổ nguồn lực của doanh nghiệp vào một hệ thống các cửa hàng bán lẻ, cung cấp hàng hóa và dịch vụ trực tiếp cho khách hàng. Trong mô hình này, doanh nghiệp thường thuê đội ngũ nhân viên, bao gồm quản lý và nhân viên bán hàng, để điều hành và giám sát hoạt động của từng cửa hàng. Các cửa hàng trong chuỗi sẽ báo cáo kết quả kinh doanh và tình hình hoạt động về cho doanh nghiệp, giúp duy trì sự kiểm soát và quản lý hiệu quả.
2. Đặc điểm của mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng
Mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng thường có một số đặc điểm nổi bật như sau:
- Một chuỗi cửa hàng thường bao gồm ít nhất hai cửa hàng trở lên, được phân bố rộng khắp trong thị trường mục tiêu mà doanh nghiệp hướng đến. Các cửa hàng này đều được điều hành và giám sát bởi một trụ sở trung tâm.
- Các cửa hàng trong chuỗi thường cung cấp một hoặc nhiều sản phẩm, tùy thuộc vào chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.
- Doanh nghiệp có thể tự sản xuất hoặc nhập hàng hóa từ các nhà cung cấp khác, sau đó dự trữ trong kho và phân phối xuống các cửa hàng trong chuỗi. Các cửa hàng này sẽ trực tiếp bán sản phẩm cho người tiêu dùng và đóng góp doanh thu về cho doanh nghiệp.
- Tùy theo nguồn vốn và kế hoạch mở rộng, mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng có thể được phát triển ra nhiều thị trường khác nhau. Mỗi cửa hàng mới không chỉ giúp tăng trưởng doanh thu mà còn là cơ hội để doanh nghiệp tiếp cận thêm một nhóm khách hàng tiềm năng.
3. Phân loại mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng
Theo sản phẩm kinh doanh
- Chuỗi bán lẻ hàng hóa: Các cửa hàng trong chuỗi chủ yếu bán các sản phẩm vật lý như quần áo, điện tử, thực phẩm, v.v.
- Chuỗi bán lẻ dịch vụ: Các cửa hàng trong chuỗi cung cấp các dịch vụ thay vì sản phẩm, như làm đẹp, chăm sóc sức khỏe, sửa chữa, v.v.
Theo số lượng dịch vụ cung cấp
- Chuỗi cửa hàng bán lẻ tự phục vụ: Các cửa hàng trong chuỗi này yêu cầu khách hàng tự chọn và thanh toán sản phẩm mà không có sự hỗ trợ từ nhân viên.
- Chuỗi cửa hàng bán lẻ cung cấp dịch vụ hạn chế: Các cửa hàng trong chuỗi này cung cấp một số dịch vụ cơ bản nhưng không đầy đủ, ví dụ như dịch vụ hỗ trợ khách hàng hoặc giao hàng.
- Chuỗi cửa hàng bán lẻ cung cấp dịch vụ đầy đủ: Các cửa hàng cung cấp tất cả các dịch vụ liên quan đến sản phẩm, như giao hàng, đổi trả, tư vấn, bảo hành, v.v.
Theo dòng sản phẩm cung ứng
- Chuỗi cửa hàng chuyên biệt: Tập trung vào một dòng sản phẩm đặc thù, ví dụ như cửa hàng chuyên bán giày dép, thiết bị điện tử, sách, v.v.
- Chuỗi cửa hàng tiện lợi: Các cửa hàng này cung cấp các sản phẩm thiết yếu và tiện lợi cho khách hàng, với không gian mua sắm nhỏ gọn và thường mở cửa suốt 24/7.
- Chuỗi cửa hàng bách hóa: Các cửa hàng này cung cấp nhiều loại sản phẩm khác nhau, từ thực phẩm, đồ gia dụng đến quần áo, mỹ phẩm.
- Chuỗi siêu thị: Các cửa hàng trong chuỗi này cung cấp một phạm vi sản phẩm lớn, chủ yếu là thực phẩm và hàng tiêu dùng.
- Chuỗi trung tâm thương mại: Đây là các tổ hợp cửa hàng, dịch vụ, khu vui chơi, nhà hàng… tất cả đều nằm trong một không gian rộng lớn, nhằm đáp ứng nhu cầu mua sắm và giải trí của khách hàng.
Theo phương thức tổ chức kinh doanh
- Chuỗi cửa hàng thông thường (Regular chain): Hệ thống cửa hàng được sở hữu và quản lý hoàn toàn bởi một doanh nghiệp duy nhất.
- Chuỗi cửa hàng tự nguyện (Voluntary Chain): Các doanh nghiệp bán lẻ độc lập liên kết với nhau để mở rộng quy mô và chia sẻ lợi nhuận.
- Nhượng quyền thương mại: Doanh nghiệp bán bản quyền thương hiệu và công thức kinh doanh cho bên thứ ba, cho phép họ mở cửa hàng và kinh doanh dưới tên thương hiệu của doanh nghiệp.
Theo phương thức bán hàng
- Chuỗi cửa hàng truyền thống: Các cửa hàng này áp dụng phương thức bán hàng trực tiếp, thường là qua các cửa hàng vật lý, nơi khách hàng đến mua sản phẩm.
- Chuỗi cửa hàng hiện đại: Các cửa hàng này kết hợp công nghệ vào quá trình bán hàng, như mua sắm trực tuyến, thanh toán điện tử và các dịch vụ tiện ích khác.
4. Ưu và nhược điểm của mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng
Mỗi mô hình kinh doanh đều có những điểm mạnh và điểm yếu riêng, và mô hình chuỗi cửa hàng cũng không phải là ngoại lệ. Trước khi quyết định áp dụng mô hình này, doanh nghiệp cần hiểu rõ các lợi ích và thách thức mà nó mang lại.
Ưu điểm
- Giá thành cạnh tranh: Với việc tổ chức bài bản và các chiến lược giá hợp lý, các sản phẩm bán trong chuỗi cửa hàng thường có giá cạnh tranh hơn so với các cửa hàng bán lẻ độc lập. Điều này giúp chuỗi cửa hàng thu hút đông đảo khách hàng tìm kiếm mức giá tốt hơn.
- Tiết kiệm chi phí quảng cáo: Các cửa hàng trong cùng một chuỗi có thể chung chiến dịch quảng cáo, do đó giảm bớt chi phí marketing cho từng cửa hàng riêng lẻ. Việc này không chỉ tiết kiệm mà còn nâng cao hiệu quả truyền thông cho toàn bộ hệ thống.
- Khả năng bù trừ doanh thu giữa các cửa hàng: Nếu một cửa hàng không đạt doanh thu như mong đợi, các cửa hàng khác trong chuỗi có thể hỗ trợ để bù đắp sự thiếu hụt. Đồng thời, việc luân chuyển nhân viên giữa các cửa hàng giúp đảm bảo sự linh hoạt trong quản lý nguồn nhân lực.
- Quản lý hiệu quả: Với mô hình này, các cửa hàng hoạt động trực tiếp với khách hàng mà không cần qua trung gian, từ đó giúp doanh nghiệp quản lý tốt hơn các yếu tố vận hành và đem lại hiệu quả kinh doanh cao.
- Đảm bảo sự ổn định: Mỗi cửa hàng trong chuỗi có thể hoạt động độc lập, do đó, nếu một cửa hàng gặp khó khăn hoặc phải đóng cửa, các cửa hàng còn lại vẫn có thể tiếp tục hoạt động mà không bị ảnh hưởng quá nhiều.
Nhược điểm
- Sản phẩm hạn chế: Các cửa hàng trong chuỗi thường tập trung vào phân phối những sản phẩm chủ lực đã được định hướng sẵn, điều này có thể khiến các cửa hàng không cung cấp được sự đa dạng về sản phẩm cho khách hàng.
- Khó khăn trong quản lý: Việc mở quá nhiều cửa hàng có thể gây ra thách thức lớn trong công tác quản lý. Nếu không có hệ thống quản lý khoa học và hiệu quả, doanh nghiệp có thể gặp phải các vấn đề tài chính nghiêm trọng.
- Thiếu quyền quyết định cho cửa hàng: Các cửa hàng trong chuỗi thường không có quyền tự quyết các vấn đề lớn mà phải tuân thủ theo chỉ đạo từ doanh nghiệp chủ quản, điều này có thể gây hạn chế trong việc đưa ra các quyết định linh hoạt và nhanh chóng.
- Hàng hóa tồn kho không kịp thay đổi: Do không thể thay đổi nhanh chóng chất lượng và tính năng của sản phẩm khi có sự biến động lớn từ thị trường, hàng hóa trong các cửa hàng chuỗi có nguy cơ “chết yểu” nếu không được tiêu thụ kịp thời.
Mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng mang đến nhiều lợi ích, nhưng cũng tồn tại không ít thách thức. Doanh nghiệp cần phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa ưu điểm và nhược điểm của mô hình này để có thể tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh. Nếu bạn đang tìm hiểu hoặc phát triển mô hình chuỗi cửa hàng, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn thêm về cách tối ưu hóa chuỗi bán lẻ của mình, giúp nâng cao hiệu quả hoạt động và gia tăng doanh thu.
